Trong thế giới số, nơi thông tin là vàng, những kẻ săn tìm kho báu vô hình luôn rình rập. Đó chính là hacker – những người sở hữu kiến thức sâu rộng về công nghệ, có khả năng xâm nhập vào hệ thống máy tính để thực hiện mục đích của mình. Vậy thực chất hacker gì? Mục đích của họ là như thế nào? Hãy cùng khám phá câu trả lời trong bài viết này.
Hacker là gì?
Hacker là thuật ngữ dùng để chỉ những cá nhân có kỹ năng cao trong việc lập trình và sử dụng công nghệ máy tính, thường để khám phá và khai thác các lỗ hổng bảo mật trong hệ thống. Các hacker có thể có nhiều động cơ khác nhau, từ việc tìm kiếm lỗ hổng để cải thiện bảo mật (white hat hacker) cho đến việc tấn công và gây thiệt hại (black hat hacker). Hacker sử dụng các công cụ và kỹ thuật tinh vi để tiếp cận dữ liệu nhạy cảm, phá vỡ hệ thống, hoặc thực hiện các hành vi gian lận trực tuyến.
XEM THÊM: Internet là gì
Các loại hacker hiện nay bạn cần biết
Thế giới hacker vô cùng đa dạng, mỗi loại hacker lại có mục đích và phương thức hoạt động khác nhau. Dưới đây là một số loại hacker phổ biến mà bạn nên biết:
Hacker mũ trắng (White Hat Hacker)
Những người hùng thầm lặng trong thế giới mạng. Họ là những chuyên gia an ninh mạng, sử dụng kiến thức và kỹ năng của mình để tìm kiếm và vá lỗi các lỗ hổng bảo mật trong hệ thống. Mục tiêu cuối cùng của họ là giúp cải thiện an toàn cho hệ thống và bảo vệ dữ liệu của người dùng. Hacker mũ trắng thường làm việc cho các công ty bảo mật, các tổ chức chính phủ hoặc các doanh nghiệp lớn.
Hacker mũ đen (Black Hat Hacker)
Ngược lại với hacker mũ trắng, hacker mũ đen lại lợi dụng các lỗ hổng bảo mật để thực hiện các hành vi trái pháp luật. Họ có thể đánh cắp dữ liệu cá nhân, tài khoản ngân hàng, phá hoại hệ thống máy tính hoặc các cơ sở hạ tầng quan trọng. Mục đích của họ thường là vì lợi nhuận hoặc để gây ra thiệt hại.
Hacker mũ xám (Gray Hat Hacker)
Hacker mũ xám được xem như là một “vùng xám” giữa hacker mũ trắng và mũ đen. Họ có thể vừa tìm kiếm lỗ hổng bảo mật, vừa có thể khai thác chúng để thu lợi cá nhân. Tuy nhiên, các hành vi của họ thường không gây ra thiệt hại nghiêm trọng như hacker mũ đen.
Script Kiddie
Đây là những người mới bắt đầu trong thế giới hacking. Họ thường không có nhiều kiến thức chuyên sâu mà chủ yếu dựa vào các công cụ và mã độc có sẵn trên mạng để thực hiện các cuộc tấn công. Mặc dù không gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng nhưng cũng có thể gây ra rắc rối cho người dùng.
Hacktivist
Hacktivist là những hacker có động cơ chính trị hoặc xã hội. Họ sử dụng kỹ năng hack để thực hiện các cuộc tấn công vào các tổ chức hoặc chính phủ mà họ cho là không công bằng hoặc bất công. Mục tiêu của họ là truyền tải thông điệp và gây ảnh hưởng đến dư luận.
XEM THÊM: Internet vạn vật (IoT) là gì?
Dấu hiệu cho thấy máy tính của bạn bị tấn công bởi hacker là gì?
Hiệu suất máy tính giảm
Một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy máy tính của bạn có thể đang gặp vấn đề là hiệu suất hoạt động giảm sút rõ rệt. Máy tính chạy chậm hơn bình thường, các ứng dụng mở lâu hơn, thậm chí bị treo hoặc khởi động lại đột ngột. Nguyên nhân có thể là do các phần mềm độc hại đang ngầm hoạt động trong nền, tiêu tốn tài nguyên hệ thống.
Xuất hiện các chương trình, ứng dụng lạ
Nếu bạn đột nhiên phát hiện ra các icon hoặc chương trình lạ xuất hiện trên màn hình desktop mà bạn không hề cài đặt, đó là một dấu hiệu đáng lo ngại. Các phần mềm độc hại thường tự động cài đặt và chạy ẩn để thực hiện các hoạt động độc hại. Ngoài ra, các cửa sổ bật lên liên tục, chứa quảng cáo hoặc các liên kết đến các trang web lạ cũng là một dấu hiệu đáng báo động.
Thay đổi về cài đặt hệ thống
Hacker thường thay đổi các cài đặt hệ thống để làm khó người dùng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc tấn công. Một số dấu hiệu điển hình bao gồm: mật khẩu bị thay đổi, tường lửa và phần mềm diệt virus bị tắt, các cài đặt trình duyệt web bị thay đổi. Nếu bạn nhận thấy những thay đổi này, rất có thể máy tính của bạn đã bị xâm nhập.
Hiệu suất máy tính giảm
Kết nối internet không ổn định
Nếu kết nối internet của bạn thường xuyên bị gián đoạn, tốc độ truy cập mạng chậm bất thường hoặc xuất hiện các kết nối mạng lạ, hãy cẩn trọng. Hacker có thể đang sử dụng máy tính của bạn để thực hiện các hoạt động bất hợp pháp trên mạng hoặc để tấn công các máy tính khác.
Các file quan trọng bị xóa hoặc mã hóa
Một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của việc bị tấn công là mất dữ liệu. Hacker có thể xóa hoặc mã hóa các file quan trọng của bạn, khiến bạn không thể truy cập được. Nếu bạn nhận thấy các file quan trọng đột nhiên biến mất hoặc không thể mở được, hãy kiểm tra kỹ xem máy tính có bị nhiễm mã độc hay không.
XEM THÊM: Các loại Network phổ biến hiện nay
Làm thế nào để phòng chống hacker xâm nhập vào hệ thống?
Để bảo vệ hệ thống máy tính và dữ liệu của bạn khỏi các cuộc tấn công của hacker, bạn cần thực hiện một số biện pháp bảo mật quan trọng. Dưới đây là các bước cần thiết để phòng chống hacker xâm nhập vào hệ thống:
Cập nhật phần mềm thường xuyên
Việc cập nhật phần mềm định kỳ là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ hệ thống khỏi các lỗ hổng bảo mật. Hệ điều hành, phần mềm diệt virus, và các ứng dụng khác cần phải được cập nhật với các bản vá mới nhất để sửa các lỗ hổng bảo mật mà hacker có thể khai thác.
Sử dụng mật khẩu mạnh và quản lý mật khẩu
Tạo mật khẩu phức tạp với sự kết hợp của chữ cái, số, và ký tự đặc biệt. Tránh sử dụng mật khẩu dễ đoán như ngày sinh hoặc tên người thân. Sử dụng công cụ quản lý mật khẩu để lưu trữ và bảo mật các mật khẩu của bạn, đồng thời thay đổi mật khẩu định kỳ.
Cài đặt và duy trì phần mềm diệt virus
Phần mềm diệt virus uy tín giúp bảo vệ máy tính khỏi phần mềm độc hại như virus, trojan, và ransomware. Đảm bảo rằng phần mềm diệt virus của bạn luôn được cập nhật với các định nghĩa virus mới nhất và thực hiện quét hệ thống thường xuyên.
Sử dụng tường lửa (firewall)
Tường lửa giúp chặn các kết nối không mong muốn từ bên ngoài và theo dõi lưu lượng mạng. Bật tường lửa trên máy tính và mạng nội bộ của bạn để bảo vệ hệ thống khỏi các cuộc tấn công từ xa và các truy cập trái phép.
Cẩn trọng với liên kết và tệp đính kèm
Tránh nhấp vào các liên kết không rõ nguồn gốc hoặc tải xuống tệp từ các nguồn không đáng tin cậy. Các liên kết và tệp đính kèm trong email hoặc tin nhắn có thể chứa mã độc hoặc phishing nhằm đánh cắp thông tin cá nhân.
Lời kết
Hy vọng bài viết đã giúp bạn đã có cái nhìn tổng quan về hacker là gì. Để bảo vệ bản thân và dữ liệu của mình, hãy luôn cập nhật kiến thức về an ninh mạng, sử dụng các phần mềm bảo mật và cảnh giác với các mối nguy hiểm tiềm ẩn.
